Karakter eğitimi öğrencilerin adalet, dürüstlük, şefkat, sorumluluk, kendine ve başkalarına saygı duyma gibi değerleri öğrenmelerine ve bu değerlere uygun davranmalarına yardımcı olur. Aşağıda yer alan yedi prensip okulların etkili bir karakter eğitimi geliştirirken ve karakter eğitimi hakkındaki kitapları, programları ve müfredatları değerlendirirken kullanabileceği kriterlerdir. Karakter eğitimi ve İkinci Adım Programının ortak yanlarını bu yedi madde üzerinden değerlendiren yazının orijinaline www.cfchildren.org adresinden ulaşabilirsiniz.
1. Olumlu karakter gelişiminin temeli olan etik değerleri destekler.
İkinci Adım derslerinde öğrenciler adalet, dürüstlük, şefkat, sorumluluk, saygı ve öz disiplin gibi temek etik değerleri çalışır ve tartışır. Bir okul bu programı uygulamayı seçtiğinde, karakter eğitimi vermeye de başlamış olur. Program üç temel sosyal beceriye dayanır: empati, dürtü kontrolü ve problem çözme, ve öfke yönetimi. Dersler, gelişim düzeyine uygun model olma, pekiştirme ve uygulama ile öğrencilerin temel değerleri geliştirmelerine yardımcı olacak fırsatlar sağlar.
2. “Karakter”i, düşünce, duygu ve davranışı kapsayacak şekilde tanımlar.
İkinci Adım programı öğrencilerin eleştirel düşünce, duygusal zeka ve sosyal becerilerinin gelişmesine yardımcı olarak karakter gelişiminin “zihin, kalp ve el” ine de değinir. Tüm İkinci Adım dersleri öğrencilerin günlük hayatta karşılaşabilecekleri durumları tanımlayan bir hikaye etrafında işlenir. Hikayelerin sınıf içi tartışmalarının ardından öğretmen olumlu sosyal davranış için model olur ve öğrenciler beceriyi uygularlar. Öğrenciler ilgi gösterme ve yardım etme gibi empati becerilerini; etkin dinleme, problem çözme gibi iletişim becerilerini; ve duygularını yönetme ve iletebilme gibi öz düzenleme becerilerini öğrenirler.
3.Karakter gelişimi için kapsayıcı, amaca yönelik, ileriye dönük ve etkili bir yaklaşım kullanır.
İkinci Adım programı tüm okulda uygulanabilecek şekilde hazırlanmıştır. Okullara, temel etik değerleri desteklerken amaca yönelik ve ileriye dönük olmak için ihtiyaç duyacakları araçları sağlar. Öğretmen El Kitabı öğretmenlerin saygılı, kabul edici ve ilginin olduğu sınıf ortamı yaratmalarını ve gün boyunca olumlu sosyal becerileri pekiştirmelerini ve model olmalarını destekler.
4.İlgili/olumlu bir okul ortamı yaratır.
İkinci Adım programı empatinin problem çözme ve öfkeyi yönetmede motivasyon olması üzerine şekillenmiştir. Okullar, yetişkinlerin model olması ve okul çapında ortak bir dilin kullanılmasıyla diğerlerinin anlaşıldığı ve önemsendiği bir okul kültürü yaratabilirler.
5.Olumlu davranışı sergilemeleri için öğrencilere fırsatlar sunar.
İkinci Adım dersleri programda keşfedilecek kavramlar ve beceriler ortaya koyan hikayeler etrafında yapılandırılmıştır. Tartışma boyunca öğrenciler, çözümleri bulmak için beyin fırtınası yaparlar, bunun için problem çözme modelini kullanırlar ve çözüm yollarını güvenlik, adalet, diğerlerinin duygusu ve işlevsellik bakımından değerlendirirler. 1.- 4. Sınıflardaki öğrenciler seçilen bir çözüm yolunu üç ile beş arası küçük adımlara bölmek için birlikte çalışırlar. Bu çalışma beceriyi uygulamak için başlangıç olur ve akran geri bildiriminde yardımcı olarak kullanılır.
6.Öğrencilerin kendilerini motive edebilmesine çabalar.
İkinci Adım programındaki empati eğitimi problemleri çözmek ve öfkeyi kontrol etmek için öğrencilere motivasyon ve mantıksal düşünme sağlar. Böylece öğrenciler dürtüsel davranarak diğerlerine zarar vermez. “Günü Hatırla” gibi öğrenilenlerin-aktarımı araçları ve yöntemleri çocukların davranışlarının sonuçlarını öğrenmelerine, olumlu değerler geliştirmelerine ve bu değerlere uyumlu olacak şekilde davranışlarını düzenlemeyi öğrenmelerine yardımcı olur. Ayrıca çocukların diğer çocuklar üzerinde sahip olabilecekleri olumlu etkiye odaklanmalarını destekler. Problem çözme adımları kendilerinin ve başkalarının ihtiyaçlarını ve haklarını önemsemeleri için bir model sunar. Tüm bu yöntemler çocukların dış motivasyondan ziyade iç motivasyon ile hareket etmelerine yardımcı olur.
7.Bütün öğrencilere uygun, saygı duyan, onların karakterlerini geliştiren ve başarılı olmalarında onlara yardım eden anlamlı ve teşvik edici bir akademik müfredat içerir.
İkinci Adım programı birçok öğrencinin ihtiyacını karşılamak için fotoğraflı ders kartları, grup tartışması, canlandırmalar, uygulamalı etkinlikler, şarkılar ve kuklalar (okul öncesi/ anasınıfı), video görüntüleri (1.-4. sınıflar), ve posterler içeren aktif, ilgi çekici öğretme ve öğrenme yöntemlerini kullanır. Program çocukların düşüncelerinin önemsendiği ve duygularının anlaşıldığı karşılıklı ilgi ve saygı ortamı olan bir sınıf kültürü- nü destekler. Tartışmalarda öğrencilerin cevaplarına yargılayıcı yaklaşmamaları için öğretmenlere koçluk yapılır. Bunlara ek olarak, ders içeriği ve öğrenme yöntemleri akademik başarıyı da destekler. Dersler dinleme,konuşma ve hikaye anlatımı ile dil becerilerini destekleyen bir hikaye etrafında işlenir. İkinci Adım problem çözme modelinde yer alan problem çözme yöntemi, tüm akademik alanların (matematik, fen bilgisi, tarih vb.) zemini olan düşünme ve mantık kurabilme becerilerinin temel parçasıdır.
Kaynakça: Lickona, T., Schaps, E., ve Lewis, C. (1995). Eleven principles of effective character education. Washington, DC: Character Education Partnership
Comments are closed.